Số liệu thống kê cho thấy, từ giữa tháng 5-2011 đến đầu tháng 6-2011, Việt Nam đã xuất khẩu 12,5 tấn vàng trang sức, thu về 520 triệu USD. Các doanh nghiệp (DN) kinh doanh vàng ở TPHCM cũng cho biết từ ngày 11 đến 17-7 họ đã xuất khẩu gần 7 tấn vàng trang sức, trị giá khoảng 320 triệu USD

Để xuất khẩu được sản phẩm vàng có hàm lượng vàng 99%, trọng lượng sản phẩm trên 1 ounce (8,3 chỉ), DN phải có giấy phép xuất khẩu vàng do Ngân hàng (NH) Nhà nước cấp.

Trường hợp DN xuất khẩu vàng trang sức hàm lượng dưới 99% thì không phải xin phép NH Nhà nước nhưng phải được các cơ quan chức năng cấp chứng nhận đủ điều kiện xuất khẩu và mã số thuế xuất nhập khẩu.

Do thuế suất xuất khẩu vàng hàm lượng 99% phải chịu mức 10% nên các DN đang “lách” bằng cách chế tác sản phẩm có hàm lượng 98,5%, trọng lượng sản phẩm dưới 1 ounce để được hưởng thuế suất 0%. Tuy nhiên, để theo kịp diễn biến thị trường, các DN nhỏ phải thuê DN lớn gia công vì chỉ có các DN lớn với máy móc hiện đại mới sản xuất được hàng ngàn sản phẩm trong một thời gian ngắn.

Còn DN không có giấy chứng nhận đủ điều kiện xuất khẩu và mã số thuế xuất nhập khẩu thì “quá giang” DN lớn để xuất vàng. Như vậy, ngoài hoạt động xuất khẩu của mình, DN lớn đã tăng thêm lợi nhuận từ việc gia công sản phẩm, ký gửi vàng xuất khẩu của các DN khác.

Trước tình hình trên, mới đây NH Nhà nước đã đề xuất Bộ Tài chính giảm hàm lượng vàng xuất khẩu xuống còn 80%, nhưng thuế suất vẫn giữ nguyên 10%. Có ý kiến cho rằng nếu đề xuất này được chấp nhận, giá vàng thế giới tiếp tục tăng thì các DN sẽ chế tác vàng trang sức hàm lượng 79,9% để xuất khẩu “miễn thuế”. Khi đó, DN nhỏ lại phải thuê DN lớn chế tác sản phẩm với số lượng nhiều hơn. Lợi ích lớn nhất vẫn thuộc về DN lớn. Trong khi đó, Nhà nước vẫn không thu được thuế từ việc xuất khẩu vàng…

Thế nhưng vấn đề lớn hơn là làm thế nào tranh thủ những thời điểm giá vàng thế giới cao hơn giá vàng trong nước, người dân ồ ạt bán vàng để chuyển hóa nhanh số vàng nhàn rỗi thành ngoại tệ, VNĐ bổ sung vốn cho nền kinh tế? Điều này đòi hỏi các cơ quan chức năng cần điều chỉnh thuế suất xuất khẩu vàng sao cho hợp lý. Còn việc giảm hàm lượng vàng vô hình trung tạo thêm lợi thế cho các DN lớn, chèn ép các DN khác trong việc xuất khẩu vàng.

TheoNLĐ